Signaleringen / actualiteiten
In de afgelopen periode zijn in relatie tot de verlening van rechtsbijstand aan gedupeerden de nodige signaleringen en actualiteiten voorbij gekomen.
Persoonlijk zaakbehandelaar
In de herstelregeling is een belangrijke rol weggelegd voor de persoonlijk zaakbehandelaar. De persoonlijk zaakbehandelaar begeleidt de gedupeerde door het herstelproces heen. Zo heeft de persoonlijk zaakbehandelaar bijvoorbeeld het voortouw in het verzamelen en samenstellen van het hersteldossier.
Zijn er problemen met een individuele zaakbehandelaar, dan kan contact worden gezocht met het serviceteam gedupeerden kinderopvangtoeslag: https://services.belastingdienst.nl/toeslagen-herstel/uw-persoonlijk-zaakbehandelaar/andere-persoonlijk-zaakbehandelaar/
Advocaten signaleren overigens in zijn algemeenheid dat als er een PZB-er is betrokken, de meeste zaken goed lopen. Wel worden problemen gesignaleerd in de voorfase (vóórdat een PZB-er is betrokken) en erna, als de beschikking genomen is. Dat uit zich onder andere in onduidelijkheid over wat de rol van de persoonlijk zaakbehandelaar is bij een zaak die aan de Commissie Werkelijke schade wordt voorgelegd. De ene persoonlijk zaakbehandelaar vervult daar wel een rol in, de andere niet.
Met UHT is de afspraak gemaakt de rol van de persoonlijk zaakbegeleider beter vast te gaan leggen en te benoemen waar grijze gebieden ontstaan. Dan ontstaat ook meer duidelijkheid over de rolverdeling tussen de advocaat en de persoonlijk zaakbehandelaar, kan het proces hiermee hopelijk beter worden gestroomlijnd en kan ook beter worden beoordeeld of de vergoeding van de advocaat op onderdelen past bij de rol die hij vervult.
Er komt op korte termijn een afspraak tussen UHT en een aantal advocaten om de rol van de persoonlijk zaakbehandelaar te verduidelijken.
FSV-brief
Tot maart 2020 maakte de Belastingdienst en de Afdeling Toeslagen gebruik van de Fraude Signalering Voorziening (FSV). De FSV was een (risico)signaleringssysteem, waarin interne- en externe signalen over mogelijke fraude met de belasting- en toeslagenvoorziening werden opgeslagen. Zie voor informatie over FSV: https://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/nl/contact/content/het-systeem-fraude-signalering-voorziening-fsv
Soms had de registratie in de FSV ingrijpende gevolgen voor een burger. Het leidde er bijvoorbeeld toe dat de Afdeling Toeslagen voor die burger in het kader van de kinderopvangtoeslag geen persoonlijke betalingsregeling wilde overeenkomen. Hierdoor verergerden de problemen voor de gedupeerden.
In overeenstemming met de instructie van de Belastingdienst moet iedereen die in de FSV staat, bij brief worden geïnformeerd. Dit is de zogenaamde FSV-brief. Die FSV-brief kan zoals gezegd een belangrijke rol hebben vervuld bij de problemen van de toeslagenaffaire van de gedupeerde ouder. Maar anderzijds betekent de ontvangst van een FSV-brief niet per definitie dat deze burger een gedupeerde ouder is in de toeslagenaffaire.
Gebleken is dat ook burgers met een FSV-brief zonder dat ze gedupeerd zijn in de kindertoeslagenaffaire, zich met een geschil bij de Raad melden voor de regeling. Hoewel deze burgers in een enkel geval wel zijn gekoppeld aan een advocaat op basis van de regeling rechtsbijstand aan gedupeerden kinderopvangtoeslag, is dat niet de bedoeling. De regeling is alleen bestemd voor diegenen die gedupeerd zijn in de kinderopvangtoeslagaffaire. Voor burgers met een FSV-brief die niet aan dat criterium voldoen, bestaat wellicht wel de mogelijkheid van een reguliere toevoeging als er sprake is van een toevoegwaardig geschil en de burger op basis van de zijn inkomen en vermogen in aanmerking komt voor gefinancierde rechtsbijstand.
Herbeoordeling van een lichte toets
Advocaten hebben meerdere signalen afgegeven over gedupeerden die niet door de lichte toets heen komen en geen aanspraak kunnen maken op de vergoeding van €30.000. Niet zelden ligt er dan een relatie met een strafrechtelijke vervolging vanwege bijvoorbeeld vermeende fraude met de kinderopvangtoeslag.
Met de kennis van nu kunnen soms vraagtekens worden gezet achter de juistheid van de destijds gekozen strafrechtelijke aanpak. Vandaar dat advocaten in een aantal zaken hebben aangedrongen op een herbeoordeling van de lichte toets. Een minder aanlokkelijk alternatief is dat bezwaar moet worden gemaakt tegen de uitvoering van de lichte toets. De NOvA en de betrokken advocaten proberen in overleg met UHT te bewerkstellingen dat een herbeoordeling voortaan mogelijk wordt en minder snel hoeft te worden uitgeweken naar de formelere weg van de bezwaarprocedure.
Uitbreiding regeling met beroep en hoger beroep
Eerder is aangekondigd dat de ‘Subsidieregeling pakket rechtsbijstand herstelregelingen kinderopvangtoeslag’ wordt uitgebreid met beroep en hoger beroep: Aanpassing subsidieregeling herstelregelingen kinderopvangtoeslag. Helaas is de regeling nog niet gereed en gepubliceerd in de Staatscourant. We hopen dat de regeling snel wordt vastgesteld en gaat gelden.
Staatssecretaris denkt aan andere vormgeving herstelregeling
Op 22 juni 2021 heeft Staatssecretaris van Huffelen van Financiën de zevende voortgangsrapportage kinderopvangtoeslag aan de Tweede Kamer gezonden.
Belangrijk nieuws is dat de Staatssecretaris de totale aanpak van de herstelregeling deze zomer tegen het licht wil houden. Volgens haar is het ongewijzigd doorzetten van de huidige herstelregeling geen optie meer. Ongewijzigde voortzetting treft op dit moment vooral de gedupeerden die aanspraak maken op een integrale toets. Die integrale toets is voor het grootste deel van de gedupeerden niet binnen een afzienbare termijn van één jaar te realiseren. Debet hieraan zijn verschillende oorzaken. Er melden zich veel meer gedupeerden dan verwacht. Ook de behandeltijd per zaak van een gedupeerde is groter dan gedacht (’35 uur voor een persoonlijk zaakbehandelaar in plaats van 20 uur’). Tot slot blijkt het volgens de Staatssecretaris ook lastig te zijn de behandelcapaciteit binnen UHT snel en verantwoord uit te breiden.
De NOvA overlegt op 2 juli a.s. met een groep van betrokken advocaten over zo’n andere aanpak van de herstelregeling. Voorstellen tot aanpassing die daaruit voort komen, legt de NOvA voor aan de Staatssecretaris.